علائم آب آوردن ریه چیست؟!

ریه نیز همانند بقیه اعضای بدن از بافت و عضله تشکیل‌شده که هزاران مویرگ و رگ خونی از آن عبور کرده است. به‌طورمعمول بین ریه و قفسه سینه فضایی وجود دارد که به آن فضای جنب گفته می‌شود. داخل آن نیز همیشه ترشح وجود دارد که جذب خون می‌شود. زمانی که این مایع افزایش پیدا کند، اصطلاحاً گفته می‌شود آب آوردن ریه و در این حالت گفته می‌شود فرد بیمار دچار اِدِم ریوی شده است. آب آوردن ریه به‌نوعی بسیار خطرناک بوده و طبق تحقیقات انجام‌شده افراد دارای سن بالا هنگامی‌که دچار آب آوردن ریه می‌شوند احتمال خطر فوتشان بسیار بالا می‌رود. وقتی ریه‌ها از مایعات پر می‌شوند، نمی‌توانند اکسیژن را وارد جریان خون کنند. در این شرایط بدن در تلاش است تا اکسیژن کافی را دریافت کند، اما بیمار به دلیل مسدود بودن ریه‌ها دچار تنگی نفس شده و این باعث می‌شود که بقیه‌ بدن از اکسیژن محروم بماند. آب آوردن ریه همیشه به دلیل مشکلات ریه نیست بلکه عوامل دیگری نیز دارد که باهم بررسی می‌کنیم.

علت آب آوردن ریه

آب آوردن ریه علت‌های مختلفی دارد که عبارت‌اند از:

• ادم ریوی قلبی 

بیماری قلبی یکی از شایع‌ترین دلایل آب آوردن ریه است. آب آوردن ریه قلبی هنگامی اتفاق می‌افتد که بروز یک مشکل اساسی در قلب باعث افزایش فشار در قسمت چپ قلب شود. فشار زیاد از طریق عروق ریوی به مویرگ‌های کیسه‌های آلوئول منتقل می‌شود. به دلیل بالا رفتن فشار مویرگ‌های ریوی، مایعات از مویرگ‌ها به فضای درون آلوئول نشت می‌کند و آب آوردن ریه اتفاق می‌افتد. تقریباً هر نوع بیماری قلبی درنهایت می‌تواند منجر به بالا رفتن فشار سمت چپ قلب و درنهایت آب آوردن ریه شود. البته شایع‌ترین انواع بیماری‌های قلبی که باعث آب آوردن ریه می‌شوند عبارت‌اند از:

• بیماری عروق کرونری (CAD)
• نارسایی قلبی ناشی از هر علتی
• بیماری دریچه قلب به‌خصوص بیماری تنگی خفیف دریچه میترال، نارسایی دریچه میترال، نارسائی سرخرگ آئورت
• فشارخون بالا

باوجود ادم مزمن ریوی قلبی، فشار زیاد در مویرگ‌ها درنهایت می‌تواند باعث ایجاد تغییراتی در عروق ریوی شود. درنتیجه ممکن است فشار درون شریان ریوی بالا رفته و وضعیتی به نام فشارخون ریوی ایجاد شود. اگر قسمت سمت راست قلب مجبور باشد خون را در مقابل فشارخون بالا در شریان ریوی پمپاژ کند، درنهایت نارسایی سمت راست قلب ایجاد خواهد شد.

• ادم ریوی غیر قلبی

بااین‌وجود برخی مشکلات پزشکی دیگر نیز وجود دارند که ممکن است درنتیجه آن‌ها کیسه‌های هوای آلوئول به دلایلی که با فشارخون بالا ارتباط ندارند، با مایعات پر شوند. این امر می‌تواند زمانی رخ دهد که مویرگ‌های درون ریه آسیب ببینند و درنتیجه دچار نشتی شده و اجازه دهند مایعات وارد کیسه‌های آلوئول شوند. شایع‌ترین علت این نوع از ادم ریوی غیر قلبی، سندروم دشواری حاد تنفسی است که با التهاب ریه‌ها ایجاد می‌شود. التهاب ریه به دیواره‌های آلوئول‌ها آسیب می‌رساند و باعث تجمع مایعات می‌شود. این عارضه به‌طورمعمول در بیماران دچار وضعیت بحرانی دیده می‌شود و ممکن است در اثر عفونت، شوک، آسیب و چند بیماری دیگر ایجاد شود.

-     کرونا

ویروس کووید 19 دارای علائم و عوارض زیادی است. در تحقیقات اخیر که بر روی تعدادی از افرادی که به کرونا مبتلا بودند، مشخص شد که یکی از عوارض نادر ویروس کرونا آب آوردن ریه است.

• عوامل دیگر

• آمبولی ریوی
• ارتفاع زدگی
• مصرف مواد مخدر (به‌خصوص هروئین و کوکائین)
• عفونت‌های ویروسی
• تنفس سموم (به‌عنوان‌مثال استنشاق کلر یا آمونیاک)
• مشکلات عصبی مانند آسیب مغزی یا خونریزی زیر عنکبوتیه
• استنشاق دود
• وضعیت نزدیک به غرق‌شدگی
• غرق شدن ناقص
•  نارسایی کلیه

علائم آب آوردن ریه

علائم آب آوردن ریه با توجه به علت آن، ممکن است به‌طور ناگهانی و یا باگذشت زمان، به وجود بیاید. همچنین علائم اولیه بیماری (مرحله حاد) می‌تواند با علائم بلندمدت بیماری (مرحله مزمن)، تفاوت داشته باشد. این علائم شامل:

•  علائم آب آوردن ریه در مرحله حاد بیماری

• تنگی شدید نفس یا مشکل در تنفس
• احساس خفگی
• مشکل تنفس، به‌ویژه در هنگام خواب
• خس‌خس سینه یا با سرعت نفس کشیدن
• کبودی پوست
• تغییر رنگ لب (بین آبی و بنفش)
• سرد بودن پوست و اندام خارجی بدن
• اضطراب، بی‌قراری یا احساس دل‌شوره
• سرفه‌هایی که با خلط همراه است
• ضربان قلب سریع و نامنظم (تپش شدید قلب)
• تنفس سریع و پی‌درپی

• علائم آب آوردن ریه در مرحله مزمن بیماری

• تنگی نفس بیش‌ازحد در هنگام فعالیت‌های جسمی
• تنفس سخت همراه با فشار
• مشکل در تنفس هنگام حرف زدن
• خس‌خس سینه
• بیدار شدن از خواب در شب با سرفه یا احساس نفس‌نفس زدن که ممکن است با نشستن تسکین یابد
• افزایش سریع وزن
• تورم در اندام تحتانی بدن (مفصل مچ پا، پا و ساق پا)
• خستگی شدید (حتی بدون انجام فعالیت‌های زیاد)

• علائم آب آوردن ریه در مراحل پیشرفته بیماری

• عدم توانایی ادامه دادن تنفس
• تنگی نفس شبیه به خفگی غرق شدن
• اضطراب شدید با نفس‌هایی که به‌سختی از ریه خارج می‌شوند
• سرفه‌های خط‌دار و صورتی‌رنگی که همراه با بزاق هستند
• آبی یا خاکستری شدن پوست
• عرق شدید در هر دم و بازدم
• درد شدید در قفسه‌ی سینه
• تپش قلب بسیار بالا

• علائم آب آوردن ریه در ارتفاعات

این علائم در مکان‌هایی که نفس کشیدن سخت‌تر از معمول است، مانند انجام دادن ورزش یا کوهنوردی در ارتفاعات در فرد بروز می‌کند.

• سردرد
• سرفه
• تب
• خستگی شدید
• سرفه‌های خلط دار
• دشواری درراه رفتن
• تنگی نفس بعد از انجام ورزش
• تپش قلب بسیار شدید و  ناراحتی در قفسه‌ی سینه

راه درمان آب آوردن ریه

همان‌طور که گفته شد آب آوردن ریه یک مشکل جدی است که نیازمند درمان سریع است. اکسیژن همیشه خط اول درمانی برای این مشکل است. همچنین پزشک شما علت ایجاد ادم ریوی را تشخیص خواهد داد و درمان مناسبی برای علت زمینه‌ای تجویز خواهد کرد. بسته به مشکل شما و علت ادم ریوی، ممکن است پزشکتان موارد زیر را به شما دهد:

• کاهنده های پیش بار

این‌ها کمک می‌کنند که فشار به رفتن مایعات از ریه‌ها و قلب کاهش یابد. همچنین داروهای ادرارآور این فشار را با تولید ادرار کاهش می‌دهند، چیزی که باعث کاهش مقدار مایع بدن می‌شود.

• کاهنده های پس بار: 

این داروها عروق خونی شمارا متسع می‌کنند و فشار را از روی قلب برمی‌دارند.

• داروهای قلبی

 این داروها تپش قلب را کنترل کرده، فشارخون بالای شمارا کاهش می‌دهند و فشار درون شریان‌ها و وریدها را کاهش می‌دهند.

• کاتتر ساکشن

 یک کاتتر ساکشن کوچک ممکن است برای کمک به خارج کردن مایعات از ریه‌ها استفاده شود.

• مورفین

 این ماده‌ی مخدر برای کاهش اضطراب و تنگی نفس استفاده می‌شود؛ اما به دلیل خطرات آن تعداد خیلی کمی از پزشکان از مورفین استفاده می‌کنند.

درمان خانگی آب آوردن ریه

علاوه بر درمان‌های پزشکی، یک سری درمان‌های خانگی هم هست که می‌تواند در پیشگیری و درمان آب آوردن ریه مؤثر باشد. این درمان‌ها شامل:

• درمان خانگی آب آوردن ریه با سیر

#لاغری با سیر فواید بسیاری دارد. افزودن مقداری سیر به رژیم غذایی، می‌تواند در پیشگیری مفید باشد. علت آن این است که سیر حاوی ترکیبات گوگرددار بوده و  این ترکیبات دارای خواص ضدالتهابی هستند و سیر و ترکیبات موجود در آن، به حمایت از سیستم ایمنی بدن کمک می‌کنند. همچنین سیر برای بهبود برخی عفونت‌های قفسه سینه کمک‌کننده است.

• درمان آب آوردن با عسل

عسل همیشه مانند یک ضدالتهاب عمل می‌کند. همچنین عسل دارای خواص ضد میکروبی برای مبارزه با عوامل بیماری‌زای ریوی است. شما می‌توانید عسل را به چند روش مختلف مصرف کنید. یکی از مؤثرترین راه‌ها، مصرف روزانه یک قاشق چای‌خوری عسل است. همچنین می‌توانید آن را به مقداری چای گیاهی اضافه کنید.

• درمان با زنجبیل 

زنجبیل یکی از معروف‌ترین ریشه‌های شفادهنده‌ی کره زمین است. شما می‌توانید از زنجبیل به دلیل خواص ضدالتهابی آن، برای درمان علائم پلوریت استفاده کنید.  زنجبیل مشابه داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی یا NSAID ها است و به کاهش التهاب و درد کمک می‌کند. زنجبیل در بهبود عوامل بیماری‌زای تنفسی مؤثر است. 

• درمان آب آوردن ریه با شیر زردچوبه

زردچوبه یک ادویه و ضدالتهاب قوی است. علاوه بر این، زردچوبه دارای خواص ضد باکتری و ضد درد نیز است. زردچوبه مانند عسل، می‌تواند به کاهش پروستاگلاندین نیز کمک کند. برخی تحقیقات نشان داده‌اند که زردچوبه می‌تواند برای بهبود عفونت ریه مؤثر باشد. 

سخن آخر

هیچ روش قطعی برای جلوگیری از ابتلا به این بیماری وجود ندارد اما اگر خطر ابتلا به آب آوردن ریه جدی باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد؛ اما می‌توانیم با رعایت یک سری اصول از ابتلا به این عارضه جلوگیری کرد، پس:

• خود را در برابر ذات‌الریه واکسینه کنید.
• واکسن آنفلوانزا را فراموش نکنید، به‌ویژه اگر از مشکلات قلبی رنج می‌برید یا سنتان بالا رفته است.
• مصرف داروهای ادرارآور را پس از ابتلا به این بیماری ادامه دهید تا از عود بیماری جلوگیری کنید.

• از استعمال دخانیات یا مواد مخدر به‌صورت تفریحی پرهیز کنید.
• به‌طور منظم ورزش کنید.
• از یک رژیم غذایی سالم پیروی کنید.
• وزن خود را متعادل نگه‌دارید.

همان‌طور که گفته شد یکی از راه‌های پیشگیری از آب آوردن ریه داشتن رژیم غذایی سالمی است که بتوان با رعایت این رژیم وزن را متعادل نگه داشت. #ابوفاضل شاهین شهر برنامه غذایی را دریافت کنید.