استروژن و پروژسترون و قرص‌های آن‌ها!

استروژن و پروژسترون که هورمون‌های جنسی زنانه هستند، بر روی رشد استخوان‌ها و عضلات تاثیر می‌گذارند. هورمون در واقع پیام شیمیایی است که توسط غدد درون‌ریز تولید شده و در جریان خون آزاد می‌شود. هورمون‌ها به تنظیم بسیاری از فرآیندهای بدن مانند اشتها و رشد کمک می‌کنند؛ اما هورمون‌های جنسی نقش مهمی در تولیدمثل دارند. محل تولید هورمون‌های جنسی در غده آدرنال و غده‌های جنسی که شامل تخمدان‌ها در زنان و بیضه‌ها در مردان است، هستند. در این مطلب از ابوفاضل شاهین شهر می‌خواهیم با دو هورمون جنسی زنان بیشتر آشنا شویم و بدانیم استروژن و پروژسترون چیست، عوارض قرص استروژن و پروژسترون و همچنین انواع قرص استروژن کدام هستند؛ پس تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

هورمون‌های جنسی زنان

هورمون‌های جنسی زنان در تمام طول زندگی آن‌ها در بدنشان تولید می‌شود، اما نقش اساسی آن در سن بلوغ، تولید مثل و دوران یائسگی مشخص می‌گردد. هورمون های جنسی در زنان و مردان در زمینه‌های زیر نقش دارند :

• بلوغ و رشد جنسی ‌
• تولیدمثل
• میل جنسی
• تنظیم رشد استخوان و عضلات
• واکنش‌های التهابی
• تنظیم سطح کلسترول خون
• رشد مجدد مو
• توزیع چربی بدن

 سطح هورمون جنسی در طول زندگی فرد نوسان دارد و دچار تغییراتی می‌شود. برخی از این تغییرات عبارتند از:

• سن
• یائسگی
• بارداری
• استرس
• داروها
• محیط

عدم تعادل هورمون‌های جنسی می‌تواند منجر به تغییر در میل جنسی فرد و مشکلات دیگری از قبیل ریزش مو، از بین رفتن تراکم استخوان و ناباروری و حتی چاقی گردد.

استروژن و پروژسترون چیست ؟!

هورمون‌های جنسی زنان که توسط تخمدان‌ها و غدد آدرنال ترشح می‌گردد، عبارتند از استروژن و پروژسترون و مقدار کمی تستوسترون.

   استروژن در تخمدان‌ها و غدد فوق کلیوی و سلول‌های چربی نیز مقدار کمی تولید می‌شود، در رشد جنسی و تولیدمثل که با به بلوغ رسیدن افراد آغاز می‌شود، نقش مهمی دارد.

   پروژسترون در تخمدان‌ها، غدد فوق کلیوی، جفت (پلاسنتا) تولید می‌شود. پروژسترون در دوران تخمک‌گذاری بالا می‌رود و در بارداری به بالاترین سطح خود می‌رسد. پروژسترون به ثبات و تعادل چرخه قاعدگی کمک می‌کند و بدن را برای بارداری آماده می‌نماید. اگر سطح پروژسترون پایین باشد باعث قاعدگی‌های نامنظم، ناباروری و افزایش احتمال بروز مشکلات در دوران بارداری می‌شود.

افزایش هورمون‌های پروژسترون و استروژن از سنین ۸ تا ۱۳ سالگی که به آن دوران بلوغ می‌گویند شروع می‌شود و در سن ۱۴ سالگی به حداکثر خود می‌رسد، که پایان دوران بلوغ است. افزایش این هورمون‌ها باعث ایجاد ویژگی‌های ثانویه جنسی می‌شود که شامل موارد زیر است:

• رشد پستان‌ها
• رویش مو در زیر بغل، پاها و اطراف ناحیه تناسلی
• افزایش قد
• افزایش ذخایر چربی در قسمت کفل، باسن و ران‌ها
• پهن شدن لگن و کفل
• افزایش تولید چربی در پوست

معمولاً با تولید استروژن و پروژسترون در بدن، هنگامی که سطح تولید آن به میزان لازم برسد، که موجب رشد فولیکول‌های داخل تخمدان می‌شود، اولین قاعدگی آغاز می‌گردد؛ این مسئله معمولاً بین سن ۸ تا ۱۵سالگی ممکن است اتفاق بیفتد.

کمبود استروژن در زنان

کمبود استروژن در زنان ممکن است باعث ایجاد پریودهای نامنظم، ناباروری و افسردگی بشود. البته تاثیرات کمبود استروژن بسیار گسترده است و شامل اختلال در قاعدگی، ناباروری، استخوان‌های ضعیف، مقاربت دردناک، گرگرفتگی، افسردگی، افزایش عفونت‌های دستگاه ادراری و تاثیر بر وزن است.

 برای درمان کمبود استروژن در زنان باید به پزشک زنان مراجعه کرده و پس از معاینه و بررسی دقیق و تشخیص میزان کمبود مقدار استروژن، با دریافت دارو در کنترل سطح استروژن در بدن تلاش کرد تا از عواقب آن جلوگیری نمود.

عوارض استروژن بالا در بدن

استروژن بالا در بدن می‌تواند باعث بروز مواردی مثل:

• نفخ
• ورم و حساسیت پستان‌ها
• برآمدگی‌های فیبروکیستیک در پستان‌ها
• کاهش میل جنسی
• افزایش علائم سندروم پیش قاعدگی یا PMS و تغییرات حالات روحی
• سردرد
• اضطراب و حملات پانیک
• افزایش وزن
• ریزش مو
• سرد بودن دست‌ها و پاها
• خواب آلودگی و خستگی
• دشواری در خوابیدن
• مشکلات حافظه
• افسردگی
• فیبروم ‌رحمی

باشد. تشخیص علت استروژن بالا بسیار مهم است و حتماً باید زیر نظر پزشک متخصص زنان و با انجام آزمایش‌های دقیق انجام ‌شود و سپس برای رفع آن، زیر نظر پزشک دارو استفاده کرده و بطور مرتب کنترل گردد.

انواع قرص استروژن

قرص استروژن و پروژسترون در انواع مختلف به دو صورت گیاهی و شیمیایی تولید می‌شود. انواع قرص استروژن که شیمیایی هستند، اغلب هورمون‌هایی هستند که به‌صورت دوزهای کوچک به بدن وارد می‌شوند تا تاثیر خود را ایفا کنند و عوارض مخصوص به خود را دارند. نوع گیاهی آن که به نام اکنوگل یا ویتاگنوس معروف است به صورت قرص و قطره در دسترس است. این قرص یا قطره‌ها شامل هورمون نیستند، بلکه با تاثیری که بر روی هیپوفیز می‌گذارند در ترشح هورمون موثر هستند. با وجود آن‌که عوارض فرم گیاهی قرص استروژن کم است، اما در هر صورت برای استفاده از هر نوع قرص شیمیایی یا گیاهی باید زیر نظر پزشک اقدام به مصرف نمود.

عوارض قرص استروژن و پروژسترون

این روزها قرص‌های هورمونی برای موارد مختلفی از جمله بدنسازی، اضافه کردن وزن ویا #کاهش وزن استفاده می‌شود؛ اما باید در نظر داشت که مصرف اصلی این قرص‌ها در جلوگیری از بارداری و تنظیم سیکل قاعدگی است. چنانچه از قرص‌های استروژن و پروژسترون استفاده می‌کنید ممکن است به مواردی مثل درد سینه، افزایش فشار خون، سردرد و حالت تهوع دچار شوید. این عوامل زودگذر هستند و با قطع مصرف قرص بعد از چند روز کاملا برطرف می‌شوند؛ اما استفاده از این دارو‌ها بدون نظر پزشک می‌تواند در درازمدت مشکلات بیشتری را ایجاد کند. از جمله مهم‌ترین عوارض قرص استروژن و پروژسترون شامل موارد زیر است:

• ایجاد لخته خون در پا
• افزایش شدت بیماری‌های مربوط به کیسه صفرا
• حملات قلبی و سکته مغزی
• تومور کبد

در برخی موارد مصرف داروهای هورمونی، سبب اضافه وزن می‌شوند و به همین دلیل افراد باید وزن خود را هنگام مصرف این‌گونه داروها کنترل کنند. برای ثابت نگه داشتن وزن ویا کاهش وزن، می‌توانید از یک #رژیم آنلاین من کلیک کنید.